Ziraat Odaları ve Ziraat Odaları Birliği Kanunu

Kanun No. 5184                                                                               Kabul Tarihi : 3.6.2004

 

MADDE 1. — 15.5.1957 tarihli ve 6964 sayılı Ziraat Odaları ve Ziraat Odaları Birliği Kanununun l inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Odaların kuruluş amacı ve kapsamı

Madde l. — Ziraat odaları, bu Kanunda yazılı esaslar uyarınca meslek hizmetleri görmek, çiftçilerin müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, meslekî faaliyetlerini kolaylaştırmak, çiftçilik mesleğinin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleri ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak, meslek disiplin ve ahlâkını kollayıp gözetmek, çiftçilikle iştigal edenlerin meslekî hak ve menfaatlerini korumak amacıyla kurulan, tüzel kişiliğe sahip kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşlarıdır.

MADDE 2. — 6964 sayılı Kanuna 1 inci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 1/A maddesi eklenmiştir.

Tanımlar

MADDE 1/A. — Bu Kanunda geçen;

Bakanlık: Tarım ve Köyişleri Bakanlığını,

Oda: Ziraat Odasını,

Birlik: Ziraat Odaları Birliğini,

Çiftçilik: Bu Kanunun uygulanması bakımından ekim, dikim, bakım, üretme, yetiştirme ve ıslah yoluyla yahut doğrudan doğruya tabiattan istifade etmek suretiyle bitki, orman, hayvan ve su ürünleri elde edilmesini, bu ürünlerin yetiştiricileri tarafından işlenip değerlendirilmesini, muhafaza ve pazarlanmasını,

Çiftçi: Çiftçilik faaliyetlerini mal sahibi, kiracı, yarıcı veya ortakçı olarak devamlı veya en az bir ekim veya yetiştirme devresi yapanları,

Seçim çevresi: Oda genel kurulu için yapılacak seçimlerde her köy; kasaba ve şehirlerde ise mahalle muhtarlığı birer seçim çevresini,

İfade eder.

MADDE 3. — 6964 sayılı Kanunun 2 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Odaların kuruluş ve çalışma alanları ile tasfiyesi

Madde 2. — Odalar, merkez ilçeler dahil en az ondört seçim çevresi olan ilçelerde, kurucu listelerinin Birlik Yönetim Kurulunca onayı ve genel kurulunun bu Kanun ile tüzükte gösterilen usullere göre dört ay içinde yapılması ve ilgili ilçe seçim kurulunun sonuçları ilân etmesi ile kurulmuş ve tüzel kişilik kazanmış olurlar. Bu sürenin aşılması halinde, Birliğin izni alınmadan kuruluş genel kurul toplantısı yapılamaz.

Kuruluş genel kurulunu oluşturan delegeler, kuruluşu takip eden ilk delege seçimlerine kadar, oda organları ise kuruluşu takip eden ilk oda genel kurul toplantısına kadar görev yaparlar.

Odaların kuruluş ve çalışma alanları ilçe sınırlarıdır.

Odası bulunmayan ilçeler, Birlik Yönetim Kurulunun gerekçeli kararı ile en yakın ilçe ziraat odasının çalışma alanı içine alınabilir.

Birliğin yapacağı denetimler sonucunda; faaliyetinin bulunmadığı veya bölgesindeki tarım potansiyelinin yetersizliği ya da çiftçi sayısının azlığı nedeniyle, bu Kanunda gösterilen hizmetleri yeterince yerine getiremediği tespit edilen oda, Birlik Yönetim Kurulunun gerekçeli kararının odaya yahut mahallî mülkî amirliğe tebliğ tarihi itibarıyla kapatılır. Bu şekilde kapatılan odalar, il kongrelerine temsilci gönderemezler.

Kapatılan odalarda yürütülecek tasfiye işlemleri ile tasfiyeye ilişkin diğer usul ve esaslar tüzükte gösterilir.

Odalar kuruluş amaçları dışında faaliyette bulunamazlar.

MADDE 4. — 6964 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Odaların görev ve yetkileri

Madde 3. — Odaların başlıca görev ve yetkileri şunlardır:

a) Tarım ve çiftçilikle ilgili haber ve bilgileri toplamak, gerekli inceleme, endeks ve istatistikî çalışmaları yapmak ve yayımlamak, gerektiğinde ilgililerce istenilen bilgi ve kayıtları vermek.

b) Kamu ve özel kurum, kuruluşlara faaliyet konuları ile ilgili önerilerde bulunmak, işbirliği yapmak; ticaret ve sanayi odalarına, borsa, hâl ve mezbahalara, umumî sergilere, biçerdöver kontrolleri için oluşturulacak komisyonlara ve gerekli gördüğü diğer yerlere temsilci göndermek.

c) Tarımın gelişmesi için gerekli gördüğü mevzuat değişikliklerinin yapılabilmesi veya yeni mevzuat oluşturulması hususunda Birliğe önerilerde bulunmak.

d) Tarım ve kırsal kesimin kalkınması için her türlü eğitim, yayım ve danışmanlık faaliyetlerinde bulunmak, ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmak, katkı ve önerilerde bulunmak.

e) Çiftçi kayıtlarını tutmak, çiftçilikle ilgili bilgi ve belgeleri düzenlemek, her türlü tarımsal desteklere ilişkin gerekli bilgi ve belgeleri çiftçilere ve ilgili kuruluşlara vermek.

f) Çiftçilerin tarımsal girdilerini teminen her türlü faaliyette bulunmak.

g) Yurt içi veya yurt dışı fuar, sergi düzenlemek ve katılmak, müsabakalar düzenlemek.

h) Meslek ihtilaflarında hakem olmak, mahkemelere bilirkişi göndermek.

ı) Yurt içi ve Birliğin izniyle yurt dışındaki diğer meslek odaları ve kuruluşlarla işbirliği yapmak.

i) Bütçe imkânlarına bağlı olarak; tarım ve kırsal kalkınma ile ilgili olmak üzere her türlü teknik, idarî ve sosyal hizmet müesseseleri kurmak, satın almak, kurdurmak, hizmet satın almak, hizmet satmak, yurt içi ve yurt dışı konsorsiyum kurmak, gerekli olduğunda personel istihdam etmek, her türlü bitki ve hayvan sağlığı ile ilgili teşhis tedavi hizmetlerinde bulunmak, organize tarım ve/veya hayvancılık bölgelerinin ihdası organizasyonunda bulunmak, bu konuyla ilgili her türlü işbirliği yapmak.

j) Kuruluş amacına uygun olarak kooperatif ve şirket kurmak, iştirak etmek ve sigorta acenteliği yapmak.

k) Odalara kayıtlı muhtaç çiftçi çocuklarının, yurt içinde eğitimleri veya ihtisas ya da stajları için Birliğin onayı ile burs vermek.

MADDE 5. — 6964 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 4. — Odaların aslî ve fahrî olmak üzere iki tür üyesi vardır.

I - Aslî üyeler:

Çiftçilikle iştigal eden gerçek ve tüzel kişiler ile tüzel kişiliğe sahip olmasa da Devlete, katma ve özel bütçeli dairelere ve bu dairelere bağlı döner sermayeli kuruluşlara, belediyelere ve kamu iktisadî teşebbüslerine ait işletme ve kuruluşlardır.

II - Fahrî üyeler:

Çiftçilikle iştigal etmedikleri halde odaların faaliyetine yakın ilgi gösteren, maddî ve manevî yardımlarda bulunan kişi ve kuruluşlardır.

Fahri üyeler oda meclisleri tarafından seçilir.

MADDE 6. — 6964 sayılı Kanunun 5 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 5. — 4 üncü maddede yazılı aslî üyelerden gerçek kişiler hakkında, tüzükte istenen bilgiler köy veya mahalle ihtiyar heyetlerince, cetvel halinde düzenlenip onaylandıktan sonra muhtarlıklar tarafından il merkezlerinde valilere, ilçelerde kaymakamlara verilir. Bu cetveller odalar tarafından onaylanır ve bir ay süre ile ilân tahtasına ve köylerde muhtarlıklar tarafından herkesin görebileceği bir yere asılır. Muhtarlar, üyelik durumlarında meydana gelecek değişiklikleri yılda bir defa, tüzükte gösterilecek bir zamanda odalara bildirmekle yükümlüdür.

Diğer aslî üyeler, çiftçiliğe başladıkları tarihten itibaren bir ay içinde şekli tüzükte gösterilen üyelik beyannamelerini, il merkezlerinde valilere ilçelerde kaymakamlara vermeye mecburdurlar.

Üyelik kaydına ilişkin itirazlar, tüzükte yazılı usule göre oda yönetim kurulunca karara bağlanır. Yönetim kurulu kararına karşı itirazlar, tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde oda meclisine yapılır.

MADDE 7. — 6964 sayılı Kanunun 7 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Oda genel kurulu ve görevleri

Madde 7. — Oda genel kurulu seçim çevresinden gelen delegelerden oluşur.

Delegeler, odaya kayıtlı üyeler arasından dört yılda bir aralık ayı içinde ve gizli oyla seçilir.

Sandık kurullarında görev alanlar delege seçiminde aday olamazlar.

Seçilecek delege sayısı, asıl üye sayısı beşyüze kadar (beşyüz dahil) olan seçim çevrelerinde bir asıl bir yedek; beşyüzden yukarı olanlarda ise her beşyüz asıl üye için bir asıl bir yedektir.

Seçilecek delegelerde aranan özellikler ve seçim usulleri tüzükte gösterilir.

Oda genel kurulu, dört yılda bir defa şubat ayı içinde, delege tamsayısının salt çoğunluğu ile toplanır. Çoğunluk sağlanamadığı takdirde genel kurul ertesi gün tekrar toplanır. Bu toplantıda çoğunluk aranmaz. Kararlar katılanların salt çoğunluğu ile alınır.

Oda genel kurulunun görevleri şunlardır:

a) Oda meclisi üyelerini seçmek.

b) Çalışma raporlarını incelemek.

c) Oda meclisi ve oda yönetim kurulunun ibra edilip edilmemesine karar vermek.

d) Kesin hesapları kabul veya reddetmek.

e) Oda meclisi ve oda yönetim kurulunun teklif edeceği bütçe ve çalışma programını görüşerek karara bağlamak.

f) Oda meclisi ve oda yönetim kurulunun getirdiği teklifleri karara bağlamak.

g) Bu Kanuna uygun gerekli karar ve tedbirleri almak.

Genel kurul, oda meclisinin veya Birlik Yönetim Kurulunun kararı yahut genel kurul üyelerinden üçte birinin yazılı talebiyle olağanüstü toplantıya çağrılabilir.

MADDE 8. — 6964 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 9. — Oda meclisi, genel kurul tarafından dört yıl için seçilen, genel kurul üye tamsayısının yarısı kadar üyeden oluşur.

Oda meclisi asıl üye sayısı ondörtten az, yirmibirden çok olamaz. Ayrıca aynı sayıda yedek üye seçilir.

Oda meclisi iki yılda bir, seçilmiş üyeleri arasından bir başkan ve bir başkan vekili seçer.

Oda meclisi başkanı ve başkan vekili, oda yönetim kurulu üyeliğine seçilemezler.

MADDE 9. — 6964 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Oda meclisinin görevleri

Madde 10. — Oda meclisinin başlıca görevleri şunlardır:

a) Bu Kanunun amacını gerçekleştirmek için gerekli kararları ve tedbirleri almak.

b) Kendi üyeleri arasından oda yönetim kurulunu seçmek ve gerektiğinde değiştirmek.

c) Oda içinde veya çiftçiler arasında doğabilecek ihtilafları çözmeye çalışmak.

d) Oda üyeleri hakkında bu Kanunda yazılı cezaları karara bağlamak.

e) Yönetim kurulunun tespit ettiği giriş ücreti ve yıllık aidat miktarlarına karşı oda üyelerinin yapacağı itirazları inceleyerek kesin karara bağlamak.

f) Yurt içi ve yurt dışında tarımsal ve ekonomik kuruluşlara üye olmak, üye kabul etmek ve benzeri hususları karara bağlamak ile bunlardan uluslararası kuruluşlara ait olanları Birliğin onayına sunmak.

g) Muhtaç çiftçilere odaca yapılacak ekonomik, sosyal ve teknik yardımları karara bağlamak.

h) Eğitim ve yayım programlarını hazırlamak, hazırlatmak ve uygulamaları ile ilgili kararlar almak.

ı) Oda kadro ve bütçesi ile çalıştırılacak personelin ücretlerini tespit etmek, yönetim kurulunun teklifi üzerine bütçe üzerinde gerekli görüşmeleri yapmak, kesin hesapları karara bağlamak, hakem ve bilirkişi listelerini onaylamak.

i) Yönetim kurulunun teklifi üzerine gerekli gördüğü konularda komiteler kurmak.

MADDE 10. — 6964 sayılı Kanunun 11 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Oda yönetim kurulu

Madde 11. — Oda yönetim kurulu, oda meclisinin dört yıl için kendi üyeleri arasından seçtiği en az beş en çok yedi üyeden oluşur. Ayrıca aynı sayıda yedek üye seçilir.

Oda yönetim kurulu, iki yılda bir seçilmiş üyeleri arasından bir başkan, bir başkan vekili ve bir muhasip üye seçer.

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapılacak ilk seçimlerden itibaren üst üste dört dönem oda yönetim kurulu başkanı görevinde bulunanlar, aradan iki seçim dönemi geçmedikçe aynı göreve yeniden seçilemez.

MADDE 11. — 6964 sayılı Kanunun 12 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Oda yönetim kurulunun görevleri

Madde 12. — Oda yönetim kurulunun başlıca görevleri şunlardır:

a) Mevzuat çerçevesinde odanın işlerini yürütmek ve kanunî görevlerini gerçekleştirmek.

b) Oda muhasebe kayıtlarını bilanço esasına göre tutmak ve bütçe, kesin hesap ve aktarma tekliflerini, aylık mizan ve bunlara ait raporları oda meclisine sunmak.

c) Oda genel sekreterinin dışında odada çalıştırılacak personeli atamak ve gerektiğinde görevlerine son vermek.

d) Oda meclisine ceza ve ödül tekliflerinde bulunmak, kendi yetkisi dahilindeki cezaları vermek, meclisçe verilecek karar ve cezaları uygulamak.

e) Hakem ve bilirkişi listelerini hazırlayarak meclisin onayına sunmak.

f) Çiftçiliğe ve oda üyelerine ait belgeleri tasdik etmek.

g) Çiftçi kayıtlarını ve üye defterlerini tutmak.

h) Bütçe dahilinde harcamalar yapmak.

ı) Tarımsal endeks ve istatistikleri tanzim etmek.

i) Odanın taşınır ve taşınmaz mallarını yönetmek ve korumak.

j) Tarım ürünlerinin piyasa fiyatlarını takip ederek çiftçileri bilgilendirmek.

k) Meslekî toplantılara gönderilecek temsilcileri belirlemek.

MADDE 12. — 6964 sayılı Kanunun 13 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Odayı temsil ve ilzam

Madde 13. — Odayı yönetim kurulu başkanı temsil eder.

Odanın kanunî temsilcisi yönetim kurulu başkanıdır. Bununla beraber oda yönetim kurulu başkanı veya başkan vekili ile diğer bir üyenin müşterek imzaları odayı ilzam eder.

Oda meclisinin kararı ile yönetim kurulunun yetkilerinden bir kısmı, yönetim kurulu üyelerinden bir veya birkaçına yahut oda genel sekreterine devredilebilir.

Oda bütçelerinden harcama başkan veya başkan vekili ile oda genel sekreterinin, genel sekreterin bulunmadığı hallerde muhasip üyenin müşterek imzası ile yapılır. Yönetim kurulu kararı ile üst sınırı belirlenecek harcama, oda genel sekreteri tarafından yapılabilir.

MADDE 13. — 6964 sayılı Kanunun 14 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 14. — Oda meclisi en az iki ayda bir, yönetim kurulu en az ayda bir defa toplanır. Başkanların veya toplam üye sayısının üçte ikisinin çağrısı üzerine her zaman toplantı yapılabilir. Yapılacak olağan toplantıların yer ve zamanı yetkili organlarca karara bağlanır ve toplantıda alınan kararlar, karar defterine kaydedilir.

Kararlar oy çokluğu ile alınır, eşitlik olması halinde başkanın oy kullandığı tarafın kararı geçerli sayılır.

MADDE 14. — 6964 sayılı Kanunun 15 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Oda genel sekreteri

Madde 15. — Oda genel sekreteri, en az fakülte veya yüksek okul mezunları arasından yönetim kurulunca seçilerek oda meclisince atanır. Zorunlu hallerde lise mezunları vekil olarak atanabilir.

Bu istihdamla ilgili usul ve esaslar tüzükte belirlenir.

MADDE 15. — 6964 sayılı Kanunun 16 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Temsilcilikler

Madde 16. — Odası bulunmayan ilçelerde temsilcilikler açılabilir. Temsilciliklerin çalışma usul ve esasları Birlik tarafından çıkartılacak bir yönetmelikle belirlenir.

MADDE 16. — 6964 sayılı Kanunun 17 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

İl kongresi

Madde 17. — İl kongresi, dört yılda bir mart ayı içinde il merkezinde yapılır. İl kongresine, il sınırı içindeki oda meclislerinden beşer, yönetim kurullarından da ikişer temsilci katılır.

Toplantıyı il merkez odası düzenler. İl merkez odası bulunmayan yerlerde, bu organizasyonu Birliğin görevlendireceği o ildeki odalarından biri yapar.

İl kongresi üye tamsayısının yarıdan bir fazlasının katılımı ile toplanır.

Toplantı günü çoğunluk sağlanamazsa ertesi gün, nisaba bakılmaksızın toplantı yapılır.

Kongrede, ilin tarımsal sorunları tartışılır ve üyeleri arasından, Birlik Genel Kuruluna dört yıl için katılacak, asıl ve yedek il temsilcileri seçilir.

Kongre için gerekli harcamalar Birlikçe karşılanır.

MADDE 17. — 6964 sayılı Kanunun 18 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Organların görevden uzaklaştırılması ve görevlerine son verilmesi

Madde 18. — Amaçları dışında faaliyet gösteren odaların ve Birliğin sorumlu organlarının görevlerine son verilmesine ve yerlerine yenilerinin seçilmesine, Bakanlığın veya bulundukları yer Cumhuriyet Başsavcılığının istemi üzerine, o yerdeki asliye hukuk mahkemesince basit usule göre yargılama yapılarak karar verilir.

Görevlerine son verilen organların yerine en geç bir ay içinde yenileri seçilir. Yeni seçilenler eskilerin sürelerini tamamlar.

Ancak, millî güvenliğin, kamu düzeninin, suç işlenmesini veya suçun devamını önlemenin yahut yakalamanın gerektirdiği hallerde gecikmede sakınca varsa, odalar ile Birlik, vali tarafından faaliyetten men edilebilir. Faaliyetten men kararı, yirmidört saat içinde görevli hâkimin onayına sunulur. Hâkim kararını kırksekiz saat içinde açıklar, aksi halde, bu idarî karar kendiliğinden yürürlükten kalkar.

Göreve son verme ve görevden uzaklaştırma hükümleri genel kurul ve il kongresi hakkında uygulanmaz.

Oda yönetim kurullarının, çalışmalarını meslekî ahlâk ve ülkenin genel menfaatlerine uygun yürütmemesi, mevzuata uymaması, görevlerini kötüye kullanması hallerinde, oda meclisleri tarafından görevlerine son verilip yerlerine bu Kanunun 8 inci maddesinde belirlenen usullere göre, mevcut meclis üyeleri arasından bir ay içinde yenileri seçilir. Yeni yönetim kurulları, görevlerine son verilenlerin sürelerini tamamlar.

Oda meclisleri ise üye tamsayısının yarıdan fazlasının yazılı talebi ve yine üye tam sayısının üçte ikisinin bu talep üzerine vereceği kararla, kendi kendini görevden uzaklaştırabilir.

Oda yönetim kurulunun görevlerine oda meclisleri tarafından son verilmesini gerektiren fiillerde bulunan, ayrıca oda genel kurulu veya Birlik kararlarına uymayan oda meclislerinin görevlerine de, oda genel kurulu veya Birlik Yönetim Kurulu kararıyla son verilir. Bu hallerde Birlik Yönetim Kurulu tarafından, bu Kanunun 8 inci maddesinde belirlenen usullere göre mevcut delegeler arasından, yeni oda meclisinin seçimi sağlanır. Bu şekilde seçilen üyeler eskilerin süresini tamamlar. Yeni oda meclisi seçilinceye kadar bu Kanunda ve tüzükte gösterilen görevlerin ne şekilde yapılacağı Birlik Yönetim Kurulunca karara bağlanır.

MADDE 18. — 6964 sayılı Kanunun 19 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 19. — Odaların gelirleri şunlardır :

a) Giriş ücreti.

b) Yıllık aidat.

c) Yayın gelirleri.

d) Bağışlar ve diğer gelirler.

e) Para cezaları.

f) Tesis ve iştiraklerden elde edilecek kârlar.

g) Sergi ve fuar gelirleri.

h) 31 inci maddenin (e), (f), (g) ve (h) bentlerinde yazılı gelirlerden düşecek pay.

ı ) Birlikten yapılacak yardım.

i) Usul ve esasları Birlik tarafından belirlenmek şartıyla, çiftçi belgesi hariç olmak üzere diğer belgelerin tasdiki ve hizmet karşılığı olarak alınacak ücretler.

Odaların bu maddede sayılan gelirleri, odalara ait her türlü taşınır ve taşınmaz mallar, bunların alım, satım, inşa ve kullanımları ile odalarca yürütülen hizmet ve faaliyetler damga vergisi hariç her türlü vergi, resim, harç ve katkı payından muaftır. Ancak odalara bağlı iktisadî işletmeler bu muafiyetlerden faydalanamaz.

MADDE 19. — 6964 sayılı Kanunun 20 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Yükümlülükler, giriş ücreti ve yıllık aidat

Madde 20. — Odaların aslî üyeleri, her yılın ilk beş ayı içinde arazi büyüklüğü, diğer tarımsal varlığı ve üretim durumları ile ilgili bilgileri, Birlik Yönetim Kurulunun belirleyeceği usul ve esaslara göre, kayıtlı oldukları odalara vermek zorundadırlar.

Odalar bu bilgileri dikkate alarak üyelerinden giriş ücreti ve yıllık aidat alırlar.

Giriş ücretleri ve yıllık aidat tutarları, her yıl ocak ayında onaltı yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık brüt asgari ücretin yüzde ikisi ile aylık brüt asgari ücretin beş katı arasında kalmak üzere Birlik Yönetim Kurulunca altı kademe olarak belirlenir.

Kademeler dahilinde oda yönetim kurullarınca belirlenecek giriş ücreti ve yıllık aidat miktarlarına onbeş gün içinde oda meclisi nezdinde itiraz edilebilir.

Giriş ücretleri ve yıllık aidatın tahsiline ilişkin usul ve esaslar Birlikçe çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.

Tahakkuk yılını takip eden yılın başından itibaren beş yıl içinde tahsil edilemeyen giriş ücretleri ve yıllık aidatlar zamanaşımına uğrar.

Giriş ücretinin alındığı yıl ayrıca yıllık aidat alınmaz.

MADDE 20. — 6964 sayılı Kanunun 22 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Malî yetkiler

Madde 22. — Odalar, meclisleri kararıyla ve amaçlarına uygun olmak kaydıyla menkul ve gayrimenkul edinmeye, satmaya, kiralamaya, rehin etmeye, kredi almaya ve vermeye, teknik ve sosyal yardımlarda bulunmaya, Birlik Yönetim Kurulunca usul ve esasları yönetmelikle belirlenmiş ödüller dağıtmaya yetkilidir.

MADDE 21. — 6964 sayılı Kanunun 23 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 23. — Bu Kanun ile kendisine verilen görevleri yerine getirmek üzere, kamu tüzel kişiliğini haiz meslek üst kuruluşu olarak Türkiye Ziraat Odaları Birliği kurulur.

Birliğin merkezi Ankara'dadır.

Birlik, kuruluş amaçları dışında faaliyette bulunamaz.

MADDE 22. — 6964 sayılı Kanunun 24 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Birliğin görevleri

Madde 24. — Birliğin başlıca görevleri şunlardır :

a) Odalara bu Kanun ile verilen görevlerin yerine getirilmesi amacıyla gerekli önlemleri almak, faaliyetlerine yardımcı olmak.

b) Tarımsal politikaların genel menfaatlere uygun olarak yürütülmesi amacıyla gerekli çalışmalarda bulunmak, tarımla ilgili görüşlerini Hükümete ve kamuoyuna duyurmak, çiftçilerin meslekî hak ve menfaatlerini korumak.

c) Odalar arasında çıkacak ihtilafların çözümlenmesi ve odalar arasında işbirliği ve ahengi sağlamak, bu amaçla gerekli kararları almak ve uygulamak.

d) Odalarda idarî, malî iş ve işlemlerin düzen içerisinde ve tek tip olarak yürütülmesi amacıyla yönetmelikler hazırlamak, kararlar almak ve bunların uygulanmasını sağlamak.

e) Uluslararası sergi, fuar, toplantı, seminer, panel, kongre gibi etkinliklere katılmak.

f) Uluslararası benzer kuruluşlara üye olmak, bu kuruluşlar ve diğer ülkelerin tarımla ilgili kuruluşları ile ortak çalışmalar yapmak.

g) Üyesi olunan uluslararası kuruluşların yönetiminde yer alacak olanları belirlemek, bu kuruluşların temsilciliğini yapmak.

h) Odaları ve odaların yarıdan fazla hissesine sahip bulundukları şirketleri denetlemek.

ı) Türkiye'de yerel ve/veya genel tarım kongreleri düzenlemek.

i) Çiftçileri, çiftçi danışmanlarını, oda personelini ve yöneticilerini eğitmek amacıyla eğitim merkezleri oluşturmak; odalar ve çiftçilerle ilgili her türlü eğitim araçlarını hazırlayıp sunmak,

j) Tarımsal eğitime yönelik gazete, radyo ve televizyon gibi basın-yayın araçları kurmak veya kiralamak.

k) Kuruluş amacı ve vazifeleri ile ilgili şirket ve vakıf kurmak, kurulu şirketlere ortak olmak.

l) Bu Kanunda gösterilen çalışma konularının gerektirdiği hususlarda faaliyet göstermek.

MADDE 23. — 6964 sayılı Kanunun 26 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Birlik Genel Kurulu

Madde 26. — Birlik Genel Kurulu, 17 nci madde gereğince yapılan il kongrelerinde, dört yıl için seçilen temsilcilerden oluşur.

Genel Kurula, yediye kadar (yedi dahil) odası olan illerden üç, ondörde kadar (ondört dahil) odası olan illerden dört, onbeş ve daha fazla odası olan illerden beş temsilci gönderilir.

Birlik Yönetim Kurulu Başkan ve üyeleri, Genel Kurulda üye ve oy sahibidirler.

Genel Kurul dört yılda bir mayıs ayı içinde toplanır. Birlik Yönetim Kurulunun kararı ile Genel Kurul olağanüstü toplantıya çağrılabilir.

Toplantı Birlik Yönetim Kurulu Başkanı tarafından açılır ve başkanlık divanı için bir başkan, bir başkan vekili ve dört kâtip üye seçilir.

MADDE 24. — 6964 sayılı Kanunun 27 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Birlik Genel Kurulunun görevleri

Madde 27. — Birlik Genel Kurulunun görevleri şunlardır:

a) Birlik Yönetim Kurulunun çalışma dönemine ait raporu, gelir-gider cetveli ve bilançoları ile kadro cetvelini tetkik etmek ve karara bağlamak.

b) Birlik Yönetim Kurulunun asıl ve yedek üyelerini seçmek.

c) Yönetim kurulunca hazırlanan odaların çalışma raporu ile Türkiye'nin ziraî ve iktisadî durum raporunu tetkik etmek ve yayımlanmasını karara bağlamak.

d) Birlik idarî, malî ve personel yönetmeliğini onaylamak, gelecek döneme ait yıllık tahmini bütçeleri karara bağlamak.

e) Birlik Yönetim Kurulu üyelerinin huzur hakları ile Genel Kurul delegelerinin yolluk ve gündeliklerini tespit etmek.

f) Amaçlarına uygun olmak kaydıyla menkul ve gayrimenkul edinmeye, satmaya, kiralamaya, rehin etmeye, kredi almaya ve vermeye, teknik ve sosyal yardımlarda bulunmaya, usul ve esasları yönetmelikle belirlenmiş ödüller dağıtmaya Birlik Yönetim Kuruluna yetki vermek.

g) Birlik Yönetim Kuruluna, yabancı ülkelerde ve Türkiye'de Türk-yabancı tarımsal kuruluşlar kurulmasına, büro açılmasına, ortak çalışmalar yapılmasına veya yardımda bulunulmasına yetki vermek.

h) Bu Kanun hükümlerinin uygulanmasını sağlamak.

MADDE 25. — 6964 sayılı Kanunun 28 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Birlik Yönetim Kurulu

Madde 28. — Birlik Yönetim Kurulu; Birlik Genel Kurulunun kendi üyeleri arasından dört yıl için seçtiği on üye ile Birlik Genel Sekreterinden oluşur. Yönetim Kurulu, üye tamsayısının salt çoğunluğu ile toplanır. Kararlar oy çokluğu ile alınır. Eşitlik halinde Başkanın oy kullandığı tarafın kararı geçerli sayılır.

Birlik Yönetim Kurulu, Genel Kurulu müteakip kendi üyeleri arasından dört yıl için bir başkan, bir başkan vekili ve bir muhasip üye seçer.

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapılacak ilk seçimlerden itibaren üst üste iki dönem Birlik Yönetim Kurulu Başkanlığı görevinde bulunanlar, aradan bir seçim dönemi geçmedikçe aynı göreve yeniden seçilemezler.

Yönetim Kurulu Başkanı aynı zamanda Birlik Genel Başkanıdır.

Yönetim Kurulu, üyelerinin dörtte üçünün talebi üzerine yeniden görev bölümü yapabilir.

Yönetim Kurulu Başkanı veya Başkan vekili ile Genel Sekreter veya Muhasip Üyenin müşterek imzaları Birliği ilzam eder.

MADDE 26. — 6964 sayılı Kanunun 29 uncu maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Birlik Yönetim Kurulunun görevleri

Madde 29. — Birlik Yönetim Kurulunun başlıca görevleri şunlardır:

a) Çalışma dönemine ait raporu, gelir-gider cetvelini, yıllık bilançoları, odaların çalışma raporunu, Türkiye'nin ziraî ve iktisadî durumu ve ziraat ve çiftçi sorunları ile çözüm yolları hakkındaki raporu, gelecek döneme ait yıllık tahmini bütçeleri ve kadro cetvelini hazırlayarak Genel Kurulun tetkikine ve kararına sunmak.

b) Bu Kanun ile verilen görevlerin yerine getirilmesi için gerekli önlemleri almak, odaların faaliyetlerine yardımcı olmak.

c) Ülkede tarım politikalarının genel menfaatlere uygun olarak yürütülmesi amacıyla gerekli çalışmalarda bulunmak, bu hususlardaki görüşlerini Hükümete ve kamuoyuna duyurmak, çiftçilerin hak ve menfaatlerini korumak.

d) Odalar arasında çıkacak ihtilafların çözümü ve odalar arasında işbirliği ve ahengi sağlamak, bu amaçla gerekli kararları almak ve uygulamak.

e) Odalarda idarî ve malî iş ve işlemlerin düzen içerisinde ve tek tip olarak yürütülmesi amacıyla yönetmelikler hazırlamak, kararlar almak ve Genel Kurul onayını müteakip uygulamak.

f) Yurt içinde ve yurt dışında yapılan her türlü sergi, fuar, toplantı, seminer, panel, kongre gibi etkinliklere katılmak ve düzenlemek.

g) Konusundaki uluslararası meslekî kuruluşlara üye olmak ve temsilciliğini yapmak.

h) Birliğin, yönetiminde temsil edileceği kuruluş, kurul ve benzeri yerlerde görevlendirilecek temsilcilerini belirlemek.

ı) Odaları ve odaların yarıdan fazla hissesine sahip bulundukları şirketleri denetlemek.

i) Bölge başkanlıkları, il koordinasyon kurulları, danışma kurullarını oluşturmak ve bu kurulların çalışma usul ve esaslarını belirlemek.

j) Birlik ve odalarla ilgili idarî, malî ve personel yönetmeliğini hazırlamak ve Genel Kurulun onayına sunmak.

k) Birlik Genel Sekreterinin görev ve yetkilerini düzenleyen yönetmeliği onaylamak ve yürürlüğe koymak.

l) Alınan yetki çerçevesinde taşınır ve taşınmaz mal alımı, satımı, kiralanması, yaptırılması, rehin verilmesi, ipotek alınması ve verilmesi, kredi alınması ve verilmesi işlerini yürütmek, Birlik ve odaların işlerinin düzenle yürütülmesini teminen kararlar almak ve yürürlüğe koymak.

m) Odaların kooperatif ve şirket kurmalarına ve kurulu bulunan kooperatif ve şirketlere iştirak etmelerine, temsilcilik açmalarına izin vermek.

n) Kredi almak ve vermek, aynî, nakdî, teknik ve sosyal yardımlarda bulunmak, ödüller dağıtmak.

o) Genel kurulca verilecek diğer görevleri yapmak.

MADDE 27. — 6964 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 30. — Genel Sekreter, Birlik Yönetim Kurulunca, resmi veya özel tarımsal kuruluş ve işletmelerde en az on yıl çalışmış, en az lisans düzeyinde eğitim almış olanlar arasından atanır. Birliğin sekretarya hizmetlerini yürütür.

Genel Sekreter, Birlik Yönetim Kuruluna katılır, ancak oy hakkı yoktur. Birlik personelinin birinci derece amiridir.

Genel Sekreterin görev ve yetkileri yönetmelikle belirlenir.

MADDE 28. — 6964 sayılı Kanunun 31 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Birliğin gelirleri

Madde 31. — Ziraat Odaları Birliğinin gelirleri şunlardır :

a) 21 inci madde gereğince odalardan gönderilecek yüzde onluk paylar.

b) Yayın gelirleri.

c) Yardım ve bağışlar.

d) Diğer gelirler.

e) T. C. Ziraat Bankasından yapılacak yıllık yardım.

f) Ticaret borsalarının bir evvelki yıl umumî gelirleri tutarının yüzde üçü oranında ödeyecekleri Birlik payı.

g) Bütçe imkânları dahilinde Tarım ve Köyişleri Bakanlığı bütçesine konacak ödenekler.

h) Bitkisel, hayvansal ve su ürünlerini üreticiden satın alan gerçek veya tüzel kişiler, teşekküller, kamu kurum ve kuruluşları, tarım satış kooperatifleri veya bunların üst kuruluşlarının (tüketim amaçlı alımları hariç) satın veya teslim aldıkları ürün bedelleri ile sattıkları ürün bedelleri üzerinden kesilecek binde bir oranında Birlik payları.

ı) Çiftçilere Devletçe ödenen nakdî tarımsal desteklerle ilgili ödenecek miktardan transferi yapan kurumca binde dört oranında kesilen Birlik payı.

(e) ve (f) bentlerinde yazılan kuruluşlar, Birlik paylarını eşit tutarda olmak üzere ertesi yılın mart, haziran, eylül ve aralık aylarının sonuna kadar, (h) bendinde yazılı kişi, kurum ve kuruluşlar ertesi yılın ocak ayı sonuna kadar, (ı) bendindeki kurum, transferi yaptığı tarihte Birlik emrine ödemekle yükümlüdürler.

Birliğin bu maddede sayılan gelirleri, Birliğe ait her türlü taşınır ve taşınmaz mallar, bunların alım, satım, inşa ve kullanımları ile Birlikçe yürütülen hizmet ve faaliyetler damga vergisi hariç her türlü vergi, resim, harç ve katkı payından muaftır. Ancak Birliğe bağlı iktisadî işletmeler bu muafiyetlerden faydalanamaz.

MADDE 29. — 6964 sayılı Kanunun 32 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Hisselerin dağıtımı, yardım ve bütçeden harcamalar

Madde 32. — 31 inci maddenin (e), (f), (g), (h) ve (ı) bentlerinde yazılı gelirlerin en az yüzde ellisi odaların kayıtlı üye sayıları, ekonomik durumları ve projeleri dikkate alınarak Birlik Yönetim Kurulunun belirleyeceği esaslar çerçevesinde odalara dağıtılır.

Birlik bütçesinden harcama, Başkan veya Başkan Vekili ile Genel Sekreter, Genel Sekreterin bulunmadığı hallerde Muhasip üyenin müşterek imzası ile yapılır. Yönetim Kurulunun üst sınırını belirleyeceği harcama, genel sekreter tarafından yapılır.

Birlik muhasebe kayıtları bilanço esasına göre tutulur.

MADDE 30. — 6964 sayılı Kanunun 33 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 33. — Oda üyelerine aşağıda yazılı cezalar verilebilir :

a) Uyarma.

b) Kınama.

c) Odadan uzaklaştırma.

Uyarma ve kınama cezaları yönetim kurulu tarafından verilir. Bu cezalara tebliğinden itibaren onbeş gün içinde oda meclisine itiraz olunabilir; meclisin kararı kesindir.

Uzaklaştırma cezası, yönetim kurulunun teklifi üzerine meclis tarafından verilir. Bu ceza bir aydan az, bir yıldan çok olamaz. Bu cezaya tebliğinden itibaren onbeş gün içinde idari yargı merciine itiraz edilebilir.

Bu maddenin uygulanma şekli tüzükle belirlenir.

MADDE 31. — 6964 sayılı Kanunun 35 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 35. — Bu Kanuna göre odaya üyelik kaydı yapılmadığı tespit edilen çiftçiler re'sen kaydedilirler.

MADDE 32. — 6964 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Tahsilat ve meslekî konulardaki dava hakkı

Madde 36. — Odaların giriş ücreti, yıllık aidat ve para cezası alacakları ile Birliğin 31 inci maddenin (a), (f) ve (h) bentlerindeki alacakları, icra dairelerince ilâmlar gibi infaz olunur.

Giriş ücretlerini ve yıllık aidatlarını süresinde ödemeyenlerin borçları, kanunî faizi ile birlikte tahsil olunur.

Odalar ve Birlik, odalara kayıtlı çiftçilerin meslekî menfaatlerini ilgilendiren konularda adlî ve idarî yargıda dava açma hakkına sahiptirler.

MADDE 33. — 6964 sayılı Kanunun 38 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Personel işlemleri

Madde 38. — Birlik ve odalarda istihdam edilenlerin işe alınma, çalıştırılma, sicil, atanma, yükselme, nakil, işten ayrılma ve çıkarılma, disiplin işlemleri, aylık ücret ve diğer tüm özlük hakları ile işten ayrılanlara ödenecek tazminatların usul ve esasları tüzükte gösterilir.

MADDE 34. — 6964 sayılı Kanunun 39 uncu maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Bakanlık ile yardımlaşma

Madde 39. — Bakanlık ile odalar ve Birlik, kendi mevzuatları uyarınca, tarımla ilgili konularda yardımlaşma içine girebilirler.

MADDE 35. — 6964 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Huzur hakkı ve yolluk

Madde 40. — Oda yönetim kurulu, oda meclisi başkanı ve üyeleri ve il kongrelerine katılacaklara verilecek huzur hakkı ve yolluklar Birlikçe düzenlenecek esaslara göre oda meclisi tarafından tespit ve tayin olunur.

Yönetim kurulu üyelerinin huzur hakları ve Birlik Genel Kuruluna katılacak delegelerin zorunlu masraf ve harcırahları Birlik Yönetim Kurulunun teklifi üzerine Birlik Genel Kurulunca tespit olunur.

MADDE 36. — 6964 sayılı Kanunun 41 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 41. — Odaların ve Birliğin, meclis ve yönetim kurullarına seçilmiş olan asıl üyelerden mazeretsiz olarak üst üste üç toplantıya gelmeyenler istifa etmiş sayılır ve yerlerine yedeklerden sırada olanlar alınır.

MADDE 37. — 6964 sayılı Kanunun 42 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Cezaî sorumluluklar

Madde 42. — Odaların ve Birliğin paraları ile para hükmündeki evrak, senet ve diğer malları aleyhine suç işleyen, yahut bilanço, tutanak, rapor ve diğer her çeşit kâğıt, defter ve kayıtlar üzerinde suç mahiyetinde değişiklik yapan veya bunları kasten yok eden organlara dahil kişiler ile personel hakkında Devlet memurları hakkındaki cezalar uygulanır.

MADDE 38. — 6964 sayılı Kanunun 43 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Denetim

Madde 43. — Odaları Birlik, Birliği de Bakanlık denetler.

Bakanlık Birliğin organlarını, görevlerinin ifası hususunda idarî ve malî yönden denetler.

MADDE 39. — 6964 sayılı Kanunun 34 ve 37 nci maddeleri ile muvakkat 1, 2, 3 ve 4 üncü maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 40. — 6964 sayılı Kanuna aşağıdaki ek maddeler eklenmiştir.

EK MADDE 2. — Çiftçilere Devletçe verilen nakdî destek ödemesini yapan aynî veya nakdî tarımsal kredi veren, sözleşmeli üretim yaptıran kamu ve özel sektör kuruluşları ile bankalar, kooperatifler veya birlikler ile benzeri kurumlar, ziraat odası bulunan yerlerdeki çiftçilerden, bağlı bulundukları ziraat odalarından bedelsiz olarak alınmış ve o yılın tasdikini taşıyan çiftçi belgesini istemek zorundadırlar.

EK MADDE 3. — Bu Kanunda geçen "Umumi Heyet" ibaresi "Genel Kurul" olarak, "İdare Heyeti" ibaresi "Yönetim Kurulu" olarak, "Baş Kâtip" ibaresi "Genel Sekreter" olarak, "Aza" ibaresi "Üye" olarak, "Reis" ibaresi "Başkan" olarak, "Vilayet Kongresi" ibaresi "İl Kongresi" olarak, "Nizamname" ibaresi "Tüzük" olarak, "Uzuv" ibaresi "Organ" olarak değiştirilmiştir.

MADDE 41. — 6964 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.

GEÇİCİ MADDE 1. — Bu Kanunun yayımı tarihinden önce yapılan son nüfus sayımına göre nüfusu dörtmilyon ve daha fazla olan illerin ilçe tarım müdürlüğü bulunmayan ilçelerinde kurulmuş bulunan odaların tüzel kişiliği, bu Kanunun Resmi Gazetede yayımlandığı tarihte kendiliğinden sona erer. Tüzel kişiliği sona eren odalar hiçbir faaliyette bulunamaz, genel kurulu toplanamaz ve il kongresinde temsil edilemez. Tüzel kişiliği bu şekilde sona eren odaların bölgesindeki çiftçilerin hangi odaya bağlanacağına Birlik Yönetim Kurulu karar verir. Bu odaların menkul ve gayrimenkul malları Birlikçe aynen yediemin sıfatı ile muhafaza edilir. Birlik muhafaza ettiği mal ve parayı, tüzel kişiliği sona eren odanın bölgesindeki çiftçilerin bağlandığı odaya devreder.

GEÇİCİ MADDE 2. — Bu Kanunun yayımı tarihinde seçilmiş bulunan oda delegeleri, oda genel kurulunun yapılacağı yıldan önceki aralık ayına kadar görev yaparlar. Birlik delegeleri, oda organlarına seçilmiş üyeler ve yedekleri, Birlik Yönetim Kurulu üyeleri ve yedekleri ise kalan görev sürelerini dört yıla tamamlarlar.

Bu Kanunun çerçeve 19 uncu maddesinin beşinci fıkrasında belirtilen Yönetmelik, bir defaya mahsus olmak üzere Genel Kurulun onayına sunulmadan, Birlik Yönetim Kurulunca, Kanunun Resmi Gazetede yayımını izleyen altı ay içinde çıkarılır.

Yürürlük

MADDE 42. — Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 43. — Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.