Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, geçen hafta yaptığı açıklamada, yeni yasama döneminde, sebze ve meyve ticareti ile ilgili çok önemli bir düzenleme yapılacağını; köylünün ürünlerini doğrudan pazarlara intikal ettirebileceğini vurgulamıştı. Ergün, "Hallerde tüketiciye ürünlerin çok daha sağlıklı bir şekilde ulaşmasını sağlayan bir sistem getirilecek.'' demişti. Bakan'ın açıklamalarının ayrıntıları netleşmeye başladı. Zaman'ın Sanayi Bakanlığı'ndan elde ettiği bilgiye göre, sebze ve meyve sektörüne yönelik yeni bir tasarı hazırlanmayacak. Sadece Başbakanlık'ta bekleyen "Sebze ve Meyve Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarı Taslağı"nın yasalaşması için süreci hızlandıracak çalışmalar yapılacak. Taslağın gelecek yasa döneminde kanunlaşması sağlanacak. Zaman, söz konusu yasa taslağını ayrıntılı bir şekilde ilk kez kamuoyuna duyurmuştu. Taslakla sebze-meyve ticareti yeniden düzenleniyor. Hallerin yönetimi belediyelere verilirken, özel hal kurulmasının önündeki engeller de kaldırılıyor. Komisyoncu gelirine yüzde 6 sınırlaması getiren taslak, üretici birliklerine doğrudan satış imkânı da veriyor.

Düzenlemeyle, halen tarlada 50 kuruş olan bir kilo domatesin markette 5 katı fiyata satılmasının önüne geçilmesi planlanıyor. Ayrıca komisyoncu ve tacirlere, mal bedelinin üreticiye ödendiğini ispat etmek mecburiyeti getiriliyor. Semt pazarlarının en az yüzde 10'u üretici satış yeri olarak ayrılacak. Özellikle birbirine çok yakın hallerin, mahalli idare birliği şeklinde tek çatı altında toplanması teşvik edilecek. Verilen süre sonunda kanuna uygunluğu sağlayamayan hallerin kapatılması öngörülüyor. Sebze ve meyve ticaretini yeniden düzenleyen taslakta öne çıkan bir diğer yenilik ise 'ürün künyesi' uygulaması oldu. Artık pazardan alınan bir meyvenin üreticisi, üretim yeri, hasat tarihi gibi özellikleri tüketici tarafından görülebilecek. Tasarı taslağı, perakende satış yapanlara da sınırlama getiriyor. Satışa sunulan meyve ve sebzenin toptancı hallerinden alındığı veya herhangi bir toptancı haline bildirildiği belgelenecek. Belgelenen ürünlerin satışı engellenemeyecek ve bunlardan Hal Vergisi alınamayacak.

YAZ GELDİ, KARPUZ HÂLÂ PAHALI

Öte yandan her ay düzenli olarak üretici, hal, pazar ve market fiyatlarını açıklayan Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) verilerine göre yaz gelmesine rağmen karpuz hâlâ ucuzlamadı. Ankara, İstanbul, İzmir ve Mersin illeri ortalama fiyatlarını alan birliğin mayıs ayı fiyatlarına göre tarlada kilosu 0,58 liraya satılan karpuz, markette tüketiciye 1,98 liraya satıldı. Birliğin tarladan markete bazı ürünlerin fiyatları şöyle (kg): Domates 0,57-1,96; salatalık 0,34-1,39; kuru fasulye 1,32-4,56; çilek 1,13-2,87.